تست درصد ژل شدگی

آزمون درصد ژل شدگی

در لوله هایی که از PEX یا پلی اتیلن شبکه ای استفاده می شود، تولید کننده موظف است مقدار ژل شدگی را مطابق استاندارد ملی رعایت نماید. معمولا برای روش های مختلف شبکه ای کردن این مقدار درصد متفاوتی را دارد که در جدول زیر ذکر شده است و مدیران کنترل کیفیت باید پس از تولید لوله و کامل شدن فرایند شبکه ای شدن، مقدار ژل آن را مورد ارزیابی قرار دهند که در ادامه به توضیحات روش انجام  آزمون می پردازیم.

اصول آزمون

وزن آزمونه ای از یک لوله یا اتصال، قبل و بعد از غوطه وری در حلال در یک دوره زمانی مشخص اندازه گیری می شود. درجه شبکه ای شدن به صورت درصد وزنی ماده غیر قابل حل در حلال بیان می شود که برای لوله های PEX از نوع b باید بزرگتر یا مساوی ۶۵ درصد باشد.

مواد و واکنشگرها

زایلن، مخلوط ایزومری با خلوص حجمی بالاتر از %۹۸ و محدوده نقطه ی جوش ۱۳۷ تا ۱۴۰ درجه سانتی گراد که به آن %۱ حجمی آنتی اکسیدان افزوده شده است.

تجهیزات

  1. مبرد جریان برگشتی، در شکل زیر نشان داده شده است.
  2. بالن ته گرد، با حداقل حجم.
  3. گرمکن، مناسب برای بالن مورد استفاده با ظرفیت گرمادهی مناسب برای جوشاندن زایلن (محدوده جوش: ۱۳۷ تا ۱۴۰ درجه سانتی گراد)
  4. قفس توری با درپوش، به اندازه ی کافی بزرگ باشد تا آزمونه را دربرگیرد. قفس توری باید از جنس آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ به صورت مشبک با اندازه سوراخ و مناسب برای نگه داشتن آزمونه باشد. سیم های توری نباید آلوده به روغن، گریس یا هر آلاینده قابل حل در زایلن باشد. در غیر این صورت باید قبل از استفاده با استون شسته شده و خشک شود.
  5. دستگاه برش خودکار یا ریزبر مناسب برای برش و تهیه آزمونه.
  6. آون خلاء یا آون فندار.
  7. ترازو، با قابلیت وزن کردن قفس توری با آزمونه یا بدون آن با دقت ۱میلی گرم.

راهنما

  1. برچسب شناسایی و سیم نازک متصل شده به قفس توری – ۲.پایه نگهدارنده – ۳. گیره حلقوی – ۴. مبرد جریان برگشتی – ۵. چوب پنبه یا رابط – ۶. زایلن – ۷. قفس توری نگه دارنده آزمونه – ۸. گرمکن – ۹. بالن ته گرد – ۱۰. مبدل قابل تنظیم – a . خروج آب – b. ورود آب

آماده سازی نمونه

آزمونه براساس دستورالعمل زیر آماده می شود:

  • هرگونه لایه محافظ روی لوله یا آزمونه باید قبل از آزمون برداشته شود. باید حداقل دو آزمونه آماده شود.
  • پس از برش لوله یا اتصال، آزمونه از سطح مقطع لوله یا اتصال و به صورت لایه ای با ضخامت طوری تهیه می شود که باید دقت شود فقط لایه PEX جدا شود و لایه چسب برداشته نشود.
  • وزن آزمونه باید مساوی یا بیشتر باشد.
  • ممکن است درجه شبکه ای شدن در ضخامت دیواره لوله یا اتصال تغییر کند، بنابراین برای اندازه گیری های سطحی یا میانی، استفاده از ماشین برای ایجاد آزمونه لازم است. استفاده از دستگاه برش برای تهیه آزمونه از لوله توصیه شده است. ممکن است ریزبر یا وسیله برش مناسب دیگری نیز برای تهیه آزمونه استفاده شود.

روش انجام آزمون

۱.قفس توری و درپوش تمیز و خشک را با دقت وزن کنید.

۲.آزمونه را درون قفس توری قرار دهید، درپوش آن را نیز بگذارید و مجموعه را با دقت وزن کنید.

۳.قفس توری و نمونه به همراه درپوش را درون بالن قرار دهید و مطمئن شوید که مقدار کافی حلال برای غوطه وری نمونه وجود دارد به نحوی که حداقل نسبت وزن حلال به وزن نمونه ۲۰۰ به ۱ باشد. حلال قابلیت استفاده مجدد بعد از تقطیر با اضافه کردن یک درصد حجمی از آنتی اکسیدان را دارد. در صورت هدر رفت از یک محلول تازه یا تقطیر شده استفاده کنید.

۴.حلال را به مدت بجوشانید تا از ایجاد هم خوردگی مناسب در آن مطمئن شوید.

۵.قفس توری و درپوش آن را به همراه باقیمانده نمونه بعد از زمان گفته شده در مرحله قبل از محلول خارج کنید.

احتیاط- هنگام خارج کردن قفس توری از محلول در حال جوش دقت کنید.

۶.باقی مانده آزمونه را به همراه قفس توری به مدت ۳ ساعت با یکی از روش های زیر خشک کنید:

الف. به وسیله آون خلاء، نگهداری در دمای تحت خلاء با حداقل فشار ۰.۸۵bar (حدود فشار مطلق ۰.۱۵bar یا کمتر از آن)

ب. به وسیله یک آون فندار، با امکان استخراج مناسب، قرار دادن در دمای ۱۴۰ درجه سانتیگراد

۷. اجازه دهید تا در دمای محیط خنک شود. سپس باقیمانده (وزن یا قفس توری و درپوش و باقیمانده وزن) را با دقت ۱میلی گرم وزن کنید.